In navolging van Brabant maakt ook het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) naast de prijs duurzaamheidscertificaten onderdeel van de selectieprocedure voor de uitgifte van geliberaliseerde pacht. Wie één of meerdere duurzaamheidscertificaten (Beter leven 1 ster, Planet proof Melk, Planet Proof Open Teelt en/of omschakeling naar Skal) heeft ziet zijn kans op gunning van het perceel, waar hij belangstelling voor heeft, toenemen.
Mark Helfrich, projectleider bij het Rijksvastgoedbedrijf: “Wij doen onze openbare inschrijvingen via www.biedboek.nl. Tot nu toe beoordeelde het Rijksvastgoedbedrijf de inschrijvingen uitsluitend op de geboden prijs. Nu stellen we ons de vraag of er naast de prijs ook gekeken kan worden naar de bijdrage aan duurzame bedrijfsvoering.”
Het Rijksvastgoedbedrijf heeft daarbij onder meer naar de Brabantse aanpak gekeken. Provincie Noord-Brabant heeft al in 2017 de duurzaamheidsscore geïntroduceerd. Sindsdien is bij de uitgifte van pachtgronden niet alleen de geboden prijs bepalend, maar wordt ook meegewogen of een potentiële pachter op zijn hele bedrijf aantoonbare inspanningen doet voor een beter waterbeheer, verbetering van de bodem- en waterkwaliteit en versterking van de biodiversiteit. Of inschrijvers ook daadwerkelijk aan die voorwaarden voldoen wordt getoetst aan de hand van duurzaamheidscertificaten die gelden voor het hele bedrijf. Deze duurzaamheidscertificaten worden ook gecontroleerd en geborgd vanuit de marktpartijen.
Geïnspireerd door de succesvolle Brabantse aanpak heeft het Rijksvastgoedbedrijf aan Wageningen Universiteit (WUR) gevraagd om alle duurzaamheidscertificaten te beoordelen, de relevante te selecteren en een score te verbinden aan de geselecteerde certificaten. De WUR is gevraagd om voor de thema’s die voor het Rijk belangrijk zijn (bodemkwaliteit, waterkwaliteit, biodiversiteit) aan te geven welke certificaten daaraan bijdragen. In het WUR-rapport heeft de WUR vier certificaten geselecteerd:
- Beter leven 1 ster
- Planet proof Melk
- Planet Proof Open Teelt
- Omschakeling naar Skal
Die score wordt vervolgens vertaald naar een percentage, waarmee een bieder zijn bieding mag verhogen. Stel, een bieder biedt € 1000 voor een hectare, maar doet dat samen met een certificaat ‘on the way to planet proof open teelt’. In dat geval kan hij de bieding met -in dit voorbeeld- 10% verhogen, zodat de bieding wordt gelezen alsof het € 1100 is. Als hij de kavel gegund krijgt, betaalt hij gewoon € 1000, maar wint hij het van een partij die € 1050 biedt zonder certificaat. “Daarmee willen we het gebruik van certificaten stimuleren, en zo de meer duurzame agrariërs meer kans te geven op pachtgronden van de Staat”, aldus Helfrich.
Skal zelf zit er niet in omdat Rijksvastgoedbedrijf het uitgangspunt hanteert dat als een kavel eenmaal Skal is het ook Skal moet blijven. Omdat Skal in dat geval toch al verplicht is heeft het geen zin om dat in de bieding mee te nemen. Het idee is dat de certificaten maximaal 15% kunnen en mogen toevoegen aan de bieding. Of die 15% ook echt tot impact gaat leiden, gaan jaarlijkse evaluaties gaan uitwijzen. Helfrich: “Dit is voor ons al een hele stap. Of die 15% heel veel doet, gaan we zien, maar mocht dat niet zo zijn, kunnen we de percentages verhogen.”